Bekousd – bekoust

Een taalkundig probleem? Het zou zo maar kunnen. Om een keuze te kunnen maken is enige achtergrond informatie gewenst. We proberen daarbij bij onze hobby aan te sluiten. We geven onze dieren een huis, we kunnen daarbij spreken van een fraaie behuizing. Huis met als meervoud huizen, werkwoorden als huizen en verhuizen geven deelwoorden, ik ben (krap) behuisd, dan wel onlangs verhuisd. Nog een woord in ons vakgebied luis met als meervoud luizen. De dieren heb ik onlangs (nog) ontluisd. Het woordje nog in dit verband zou maar zo kunnen wijzen op een excuus na het constateren van het tegendeel. Nu wordt het langzamerhand tijd om iets te berde te brengen over bekousd - bekoust. Kernwoord is kous met als meervoud kousen. Het werkwoord element, zoals zij huizen in die villa ontbreekt. Wel kun je bekouzen gebruiken in de betekenis van voorzien van kousen. Accepteer je die mogelijkheid, dan past dat in de reeks van verhuizen, ontluizen naar bekouzen. Het afgeleide deelwoord is dan bekousd. In ons jargon gebruikt men ook nog het woord bekouzing. Natuurlijk valt er ook wel iets te zeggen voor bekoust. Dat zal dan via het werkwoord kruisen met daarnaast kruising als gekende uitzonderingen op regels, die de Z in de andere vergelijkbare woorden voorschrijven.

Voor mij is het bekousd. Maar kies je voor de andere vorm, doe dat dan consequent en niet te hooi en te gras voor de ene of de andere vorm, zoals dat in de Standaard gebeurt.

Bekousd – Behost – Bestrumpft – Fussbefiederung – Federfüssig – voetbevedering

Overweging om enkele woorden aan bovenstaande termen te besteden is het feit, dat er mijn hokken twee duivensoorten zijn, die bekouzing hebben: De Figurita en de Luzerner Eenkleurige. Beide rassen in de witte kleurslag. Allereerst probeer ik de begrippen weer te geven vanuit de vakuitdrukkingen:

• Bekousd : licht bevederde loopbenen met soms ook gedeeltelijk of geheel licht bevederde tenen, afhankelijk van het ras.
  
• Behost : nur die Beine sind befedert; die Zehen nicht. Slechts de benen zijn bevederd; de tenen niet.
  
• Bestrumpft : kurze stöpplige Befiederung von Beine und Zehen. Korte stoppelige bevedering van benen en tenen.
  
• Fussbefiederung : kleine Federn an den Füssen, Strümpfe oder Latschen. Kleine veren aan de voeten, kousen of pantoffels/slippers. (letterlijke vertaling). Feitelijk hetzelfde aanduidend als voeten.
  
• Federfüssig : Taube mit Federn an den Füssen. Duiven met veren aan de voeten.
  
• Voetbevedering : In de vakuitdrukkingen ontbreekt een omschrijving; kennelijk is het zo klaar als een klontje.
  

De Standaard in het Duits gebruikt bij beide voornoemde rassen het begrip BEHOST. In de Nederlandse standaard wordt het begrip bekousd bij beide rassen genoemd. Bij de Luzerner Eenkleurige wordt nadrukkelijk vermeld, dat de tenen NIET bevederd dienen te zijn. Maar ook dat de benen vol bekousd = bevederd dienen te zijn. Geen veergroei op de tenen betekent overigens niet, dat de tenen volledig vrij zichtbaar zijn. De volle bevedering steekt deels over de tenen. Nu de Figurita: bekousd zonder gierhakken. Gaan we nu uit van de Nederlandse omschrijving van bekousd of het begrip BEHOST, zoals bij de Oosterburen gebruikt wordt? De toevoeging afhankelijk van het ras is bij de Luzerner Eenkleurige nadrukkelijk ingevuld. Bij de Figurita ontbreekt die invulling.

Nu kan de zaak ook nog van een andere kant bekeken worden. We hebben 2 Figurita’s in de kooien gebracht. Beide van een goed type, maar in de bekouzing is duidelijk onderscheidend. Beide dieren zijn BEHOST, maar de ene vogel laat duidelijk de teentjes zien, terwijl het andere dier volledig bedekte tenen heeft. Let wel, bedekte tenen en niet begroeide tenen, hoewel dat wel binnen de term BEKOUSD te rijmen valt. Goed de Standaard, zoals die in de huidige vorm voorligt, geeft hier geen duidelijkheid. De nieuwe keurkaart maakt het mogelijk een wensenlijstje te benoemen. De vraag naar een rijkere bekouzing is zo geformuleerd en dat hebben we dus kunnen lezen. Is zo’n wens gerechtvaardigd als men bedenkt, dat de wensen gerelateerd dienen te zijn aan de Standaard. Juist die Standaard en de vakuitdrukkingen laten ons op dit punt in de steek. Gelukkig hebben we in Nederland de Figurita Club Nederland. Die club kan er zorg voor dragen, dat de Standaard wel de gewenste duidelijkheid geeft. De huidige Standaard van de Figurita Meeuw heeft nog niet het EE-logo, ook de Duitse tegenhanger niet. M.a.w. er kan nog een lobby opgezet worden voor een accuratere Standaard. Het land van oorsprong, Spanje, heeft een belangrijke positie in dit verband.